ପ୍ରତିବର୍ଷ ଶ୍ରାବଣ ମାସର ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ତିଥିରେ ରକ୍ଷାବନ୍ଧନ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଅଗଷ୍ଟ ୧୯, ସୋମବାର ଅର୍ଥାତ୍ ଆଜି ରକ୍ଷାବନ୍ଧନ ପର୍ବ ୨୦୨୪ ପାଳନ କରାଯାଉଛି । ଏହା ଏକ ପର୍ବ ଯାହା ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀଙ୍କ ପବିତ୍ର ସମ୍ପର୍କର ପ୍ରତୀକ ଅଟେ । ଶ୍ରାବଣ ମାସରେ ସୋମବାର ଦିନ ରକ୍ଷାବନ୍ଧନ ପଡ଼ୁଥିବାରୁ ଏହାର ମହତ୍ତ୍ୱ ଆହୁରି ବଢ଼ିଯାଏ। ଏଥର ଶ୍ରାବଣ ମାସ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାରେ ଭଉଣୀମାନେ ନିଜ ଭାଇମାନଙ୍କ ହାତରେ ରାକ୍ଷୀ ବାନ୍ଧି ସେମାନଙ୍କ ଦୀର୍ଘାୟୁ କାମନା କରିବେ। ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ରାକ୍ଷୀ ବାନ୍ଧିବାର ସଠିକ୍ ସମୟ, ଶୁଭ ମୂହୁର୍ତ୍ତ, ପୂଜା ବିଧି ଏବଂ ମହତ୍ତ୍ୱ ବିଷୟରେ ।
ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଅଗଷ୍ଟ ୧୯ ତାରିଖ ଭୋର ୩ଟା ୫ମିନିଟରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ରାତି ୧୧ଟା ୫୬ରେ ଶେଷ ହେବ। ଏଥିସହ ଏହି ଦିନ ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ପୂଜା କରାଯାଏ, କାରଣ ଏହି ଦିନ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ମଧ୍ୟ ଥାଏ, ତେଣୁ ଏହି ତିଥିକୁ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପୂଜା ସହିତ ଜଡିତ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।
ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ତିଥି ଆରମ୍ଭ – ୧୯ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୪ ପୂର୍ବାହ୍ନ ୦୩:୦୪
ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ତିଥି ଶେଷ – ୧୯ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୪ ରାତି ୧୧:୫୫
ରକ୍ଷାବନ୍ଧନ ଭଦ୍ରା ସମୟ: ୧୯ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୪ ସକାଳ ୯:୫୧ରୁ ୧୦:୫୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
ରକ୍ଷାବନ୍ଧନ ଭଦ୍ରା ଶେଷ ସମୟ : ୧୯ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୪ ଅପରାହ୍ନ ୦୧:୩୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
ରକ୍ଷାବନ୍ଧନ ସମୟ: ୧୯ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୪ ଅପରାହ୍ନ ୧:୩୦ରୁ ରାତି ୦୮:୨୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
ରାକ୍ଷୀ ବାନ୍ଧିବା ପାଇଁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଶୁଭ ସମୟ: ୧୯ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୪ ୦୧:୩୦ ଅପରାହ୍ନ ୦୩:୩୯
ରକ୍ଷାବନ୍ଧନ ପ୍ରଦୋଷ ଅବଧି: ୧୯ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୪ ସନ୍ଧ୍ୟା ୦୬:୧୨ରୁ ରାତି ୦୮:୨୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ।
ରକ୍ଷାବନ୍ଧନ ପୂଜା ବିଧି
- ରକ୍ଷାବନ୍ଧନ ଦିନ ଭାଇ ଭଉଣୀମାନେ ସକାଳୁ ଉଠି ସ୍ନାନ କରିବା, ପରିଷ୍କାର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବା ଏବଂ ସୂର୍ଯ୍ୟଦେବଙ୍କୁ ଜଳ ଅର୍ପଣ କରିବା ଉଚିତ୍ ।
- ନିକଟସ୍ଥ କୌଣସି ମନ୍ଦିରକୁ ଯାଇ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରନ୍ତୁ।
- ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ପରେ ରାକ୍ଷୀ ବାନ୍ଧିବା ପାଇଁ ସାମଗ୍ରୀ ନେଇ ଯାଆନ୍ତୁ।
- ଏହାପରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ରୂପା, ପିତ୍ତଳ, ତମ୍ବା କିମ୍ବା ଷ୍ଟିଲରେ ତିଆରି କୌଣସି ପରିଷ୍କାର ପ୍ଲେଟ୍ ନେଇ ସେଥିରେ ଏକ ସଫା କପଡ଼ା ବିଛାନ୍ତୁ।
- ସେହି ପ୍ଲେଟରେ କଳଶ, ନଡ଼ିଆ, ପାନ, କୁମକୁମ, ଚନ୍ଦନ, ଅକ୍ଷତ, ଦହି, ରାକ୍ଷୀ ଓ ମିଠା ରଖନ୍ତୁ। ଘିଅର ଦୀପ ଜଳାନ୍ତୁ। ପ୍ରଥମେ ଏହି ଥାଳିକୁ ଭଗବାନଙ୍କୁ ଘରେ କିମ୍ବା ଭଗବାନଙ୍କ ପୂଜା ଘରେ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ
- ପ୍ରଥମେ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ରାକ୍ଷୀ ଏବଂ ଗଣେଶଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ରାକ୍ଷୀ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ? ଉପରୋକ୍ତ ଶୁଭ ସମୟକୁ ଦେଖି ଭଗବାନଙ୍କୁ ରାକ୍ଷୀ ବାନ୍ଧି ନିଜ ଭାଇକୁ ପୂର୍ବ କିମ୍ବା ଉତ୍ତର ଦିଗରେ ବସିବାକୁ କୁହନ୍ତୁ।
- ଏହାପରେ ଭାଇଙ୍କୁ ତିଳକ ଲଗାନ୍ତୁ, ତା’ପରେ ରାକ୍ଷୀ ଅର୍ଥାତ୍ ରକ୍ଷା ସୂତ୍ର ବାନ୍ଧି ଦିଅନ୍ତୁ।
- ତା’ପରେ ଆରତି କରନ୍ତୁ। ଏକ ମିଠା ଖୁଆନ୍ତୁ।
- ରାକ୍ଷୀ ବାନ୍ଧିବା ସମୟରେ ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀ ମୁଣ୍ଡକୁ କପଡ଼ାରେ ଘୋଡ଼ାଇ ରଖିବା ଉଚିତ।
କାହିଁକି ପାଳନ ହୁଏ ରାକ୍ଷୀ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା
ଥରେ ବାର ବର୍ଷ ଧରି ଦେବତା ଓ ଅସୁରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା । ଏଥିରେ ଦେବତାମାନେ ପରାଜିତ ହେଲେ ଏବଂ ଅସୁରମାନେ ସ୍ୱର୍ଗ ଦଖଲ କଲେ । ପରାଜୟରେ ନିରାଶ ହୋଇ ଇନ୍ଦ୍ର ତାଙ୍କ ଗୁରୁ ବୃହସ୍ପତିଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଇ କହିଥିଲେ ଯେ ଲଢ଼ିବା ଜରୁରୀ, କିନ୍ତୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେ ଯୁଦ୍ଧରେ ପରାଜୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛୁ। ଇନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଇନ୍ଦ୍ରାଣୀ ମଧ୍ୟ ଏସବୁ ଶୁଣୁଥିଲେ। ଆସନ୍ତାକାଲି ଶ୍ରାବଣ ଶୁକ୍ଳ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା, ମୁଁ ରାକ୍ଷୀ ସୂତ୍ର ବିଧିବଦ୍ଧ ଭାବରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବି, ଯାହା ବ୍ରାହ୍ମଣ ମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯିବ । ଏହା ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଆପଣଙ୍କୁ ବିଜୟ ଦେବ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି। ଦ୍ବିତୀୟ ଦିନରେ ଇନ୍ଦ୍ର ରକ୍ଷା-ବିଧି ସହିତ ରକ୍ଷାବନ୍ଧନ ପାଳନ କରିଥିଲେ। ଏହାପରେ ଇନ୍ଦ୍ର ଏୈରାବତ ହାତୀ ଉପରେ ଚଢ଼ି ଯୁଦ୍ଧ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ରାକ୍ଷସମାନେ ବହୁତ ଭୟଭୀତ ହୋଇ ପଳାଇ ଯାଇଥିଲେ। ଏହି ଉପାୟରେ ଇନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପଦ୍ଧତିର ପ୍ରଭାବରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ସେବେଠାରୁ ଏହି ପର୍ବ ପାଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।