ଚାଣକ୍ୟ ନୀତି: କୁହାଯାଏ ଲଜ୍ଜା ଏବଂ ବିଚାର ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସଭ୍ୟ କରିଥାଏ, କାରଣ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଲଜ୍ଜା ଅଳଙ୍କାର ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ତେବେ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, କେତେକ ସ୍ଥାନରେ ଲଜ୍ଜାଜନକ ଓ ଦ୍ୱିଧାବୋଧ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ସେ ମଧ୍ୟ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଯେଉଁମାନେ ଲଜ୍ଜା ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ସେମାନେ ଜୀବନର ଦୌଡ଼ରେ ପଛରେ ରହିଥା’ନ୍ତି ।
ଜୀବନରେ ସଫଳତା ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ତାଙ୍କ ପୁସ୍ତକ ନିତ୍ୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀରେ ଅନେକ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି । ସେ ଏପରି ୪ଟି ସ୍ଥାନ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେଉଁଠାରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଆଦୌ ଲଜ୍ଜା ଅନୁଭବ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । ଚାଣକ୍ୟ ନିତୀରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିବା ଏହି ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକରେ ଲଜ୍ଜା କିମ୍ବା ଦ୍ୱିଧା ଯୋଗୁଁ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ସଫଳତାର ଶିଡ଼ି ଉପରକୁ ଯିବାକୁ ସକ୍ଷମ ନୁହଁନ୍ତି ।
ଟଙ୍କା ବିଷୟରେ ଲଜ୍ଜିତ ହୁଅନ୍ତୁ ନାହିଁ
ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଧନ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କେବେ ଲଜ୍ଜିତ ହେବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । ଯଦି କେହି ଆପଣଙ୍କ ଠାରୁ ଟଙ୍କା ଋଣ ନେଇଛନ୍ତି, ତେବେ ଏହାକୁ ଫେରସ୍ତ ମାଗିବାରେ ଆଦୌ ଦ୍ୱିଧା କରନ୍ତୁ ନାହିଁ । ଯଦି ତୁମର ଆଚରଣ ଲଜ୍ଜାଜନକ ଏବଂ ଦ୍ୱିଧାବୋଧ ତେବେ ତୁମକୁ ବାରମ୍ବାର କ୍ଷତି ସହିବାକୁ ପଡିବ, ତେଣୁ ଲାଜକୁଳା ହେବା ଏଠାରେ ଅଦରକାରୀ ହୋଇଥାଏ ।
ଖାଇବାକୁ ଲଜ୍ଜିତ ହୁଅ ନାହିଁ
ଚାଣକ୍ୟ ନିତୀରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବାରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କେବେ ଲଜ୍ଜିତ ହେବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ, ଯେଉଁମାନେ ଏପରି କରନ୍ତି ସେମାନେ ସର୍ବଦା ଖାଲି ପେଟରେ ରହିଥା’ନ୍ତି । ସେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର ଭୋକକୁ ମାରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । ବାସ୍ତବରେ, ଭୋକିଲା ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ଶରୀର ଏବଂ ମନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ଅସମର୍ଥ, ଭାବିବା ଏବଂ ବୁଝିବାର କ୍ଷମତା ମଧ୍ୟ କମିଯାଏ ।
ଶିକ୍ଷା ପାଇବାକୁ ଲଜ୍ଜିତ ହୁଅ ନାହିଁ
ଅନେକ ଥର ଶିକ୍ଷାଦାନ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ଠାରୁ ସାନ, ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ କିଛି ଲୋକ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଲାଜ କରନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଅଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯେଉଁଠାରୁ ଏହାକୁ ପାଇ ପାରିବେ ସେଠାରୁ ଭଲ ଶିକ୍ଷା ଶିଖିବା ଉଚିତ୍ । ଜଣେ ଭଲ ଛାତ୍ର ଯିଏ ଲଜ୍ଜା ଅନୁଭବ ନକରି ତାଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ମାଗେ ।
ନିଜ ମତ ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ଲଜ୍ଜିତ ହୁଅନ୍ତୁ ନାହିଁ
କିଛି ଲୋକ ଭଲ ଏବଂ ଭୁଲର ପାର୍ଥକ୍ୟ ଜାଣନ୍ତି କିନ୍ତୁ କହିବାକୁ ଦ୍ୱିଧା କରନ୍ତି । ଯେହେତୁ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର ମତକୁ ଖୋଲାଖୋଲି ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କରିବା ଉଚିତ ଏବଂ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ଦ୍ୱିଧା କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । ଚାଣକ୍ୟ ନୀତି ଅନୁଯାୟୀ, ଯେଉଁମାନେ ଲଜ୍ଜା ହେତୁ ସେମାନଙ୍କ ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ଦମନ କରନ୍ତି ସେମାନେ ଜୀବନରେ ଆଗକୁ ବଢିପାରନ୍ତି ନାହିଁ, ତେଣୁ ବିନା ଦ୍ୱିଧାରେ ବଂଚନ୍ତି ।
