Chanakya niti: ମୌର୍ଯ୍ୟ ସମୟର ସମସାମୟିକ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ରାଜନୈତିକ ବିଜ୍ଞାନରେ ପାରଦର୍ଶୀ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ନୀତି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଲାଭ କରିଥିଲା । ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବୁ ଯେ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟ ଲେଖିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ଚାଣକ୍ୟଙ୍କ ନୀତି ସବୁଠୁ ଜଣାଶୁଣା । ଏଥିରେ, ସଫଳତା ହାସଲ କରିବାର ଉପାୟ କୁହାଯାଇଛି ଏବଂ ଜଣେ ଭଲ ଏବଂ ଖରାପ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଶିକ୍ଷା ଦିଆଯାଇଛି ।
ଏପରିକି କିପରି ବନ୍ଧୁତା ସ୍ଥାପନ କରାଯିବ ଏବଂ କେଉଁ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଅପମାନିତ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ତାହା ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛି । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଆଜି ଆସନ୍ତୁ ସେହି ମହିଳାମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିବା, ଯାହାର ଅସଦାଚରଣ କିମ୍ବା ଅପମାନ ଚାଣକ୍ୟ ନିତିରେ ପାପ ସହିତ ସମାନ କରାଯାଇଛି । ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ଏହି ମହିଳାମାନଙ୍କର ସେବା ଏବଂ ସମ୍ମାନ ବିଷୟରେ କହିଛନ୍ତି ।
ମା’
ମଣିଷକୁ ଏହି ଜଗତକୁ ଆଣିଥିବା ମାତାଙ୍କୁ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି । ଜଣେ ମାତାଙ୍କର କୃତଜ୍ଞତାକୁ କେବେ ହେଲେ ଅଣଦେଖା କରନ୍ତୁ ନାହିଁ, ଯିଏ ନିଃସ୍ୱାର୍ଥପର ଭାବରେ ନିଜ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତିପୋଷଣ କରନ୍ତି । ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଯିଏ ନିଜ ମାତାଙ୍କୁ ସେବା କରେ ସେ ପୃଥିବୀରେ ସ୍ୱର୍ଗ ପାଇଥାଏ, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କୁ ଅପମାନ କରିବା ଏକ ବଡ ଭୁଲ ଅଟେ ।
ଶାଶୁ
ଚାଣକ୍ୟ ନୀତି ଅନୁଯାୟୀ, ପତ୍ନୀ କିମ୍ବା ପତ୍ନୀଙ୍କ ମା’ ଶାଶୁ ମଧ୍ୟ ଜଣେ ମାତା ପରି, ତେଣୁ ତାଙ୍କୁ ଭୁଲିଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । ତୁମର ଭୁଲ ଆଚରଣ ଯୋଗୁଁ ସେମାନଙ୍କର ହୃଦୟକୁ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଦିଏ ଯାହା ଆପଣଙ୍କୁ ପାପରେ ଦୋଷୀ କରିପାରେ । ଯାହା ଆପଣଙ୍କ ଜୀବନ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ ଏବଂ ଆପଣଙ୍କୁ ଗରିବ କରିପାରେ ।
ଗୁରୁଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀ
ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ, ଗୁରୁ ବିନା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଜ୍ଞାନ ହାସଲ କରିପାରିବ ନାହିଁ ଏବଂ ଗୁରୁ ବିନା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କଳାସାହି ପରି ଅଟେ । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ଗୁରୁଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ଜଣେ ମା’ ସହିତ ତୁଳନା କରିଛନ୍ତି । ଏବଂ, ମାତାଙ୍କର ସେବା କରିବା ସଫଳତାକୁ ନେଇଥାଏ, ତେଣୁ ଭୁଲରେ ବି ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ଅପମାନ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ।
ସାଙ୍ଗର ସ୍ତ୍ରୀ
ଚାଣକ୍ୟ ନୀତି ଅନୁଯାୟୀ, ଜଣେ ସାଙ୍ଗ ସହିତ ସର୍ବଦା ବିଶ୍ୱସ୍ତ ରହିବା ଉଚିତ୍ । ସେ ନିଜ ବନ୍ଧୁଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ମା’ ପରି ବ୍ୟବହାର କରିଛନ୍ତି, ତେଣୁ ଜଣେ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ସୌଜନ୍ୟତା ଏବଂ ସ୍ନେହ ବଜାୟ ରଖିବା ଉଚିତ୍ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଭୁଲରେ ମଧ୍ୟ ଆପଣଙ୍କ ସାଙ୍ଗର ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ଆଘାତ କରିବା ଆପଣଙ୍କୁ ଅସୁବିଧାରେ ପକାଇପାରେ । ଏପରିକି ଏହାର ପରିଣାମ ଭୋଗିବାକୁ ପଡିପାରେ ।
ରାଜାଙ୍କର ସ୍ତ୍ରୀ
ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଜଣେ ରାଜାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ମାତା ପରି, ତାଙ୍କୁ ସେବା କରିବା ଆୟ ଏବଂ ଭାଗ୍ୟ ଆଣିଥାଏ; ତଥାପି, ଆଜିର ସମୟରେ ନା ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ନା ରାଜା ଅଛନ୍ତି । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ତୁମେ ତୁମର ସିନିୟର କିମ୍ବା ତୁମର ମାଲିକଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ଅପମାନିତ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ, କାରଣ ତୁମର ଜୀବନରେ ସେମାନଙ୍କର ମହତ୍ୱ ରହିଛି । ଯଦି ଆପଣ ଉର୍ଦ୍ଦେଶ୍ୟମୂଳକ ଭାବରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଅପମାନ କରନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡର ମଧ୍ୟ ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ପଡିବ ।
