ଚାଣକ୍ୟ ନୀତି: ଚାଣକ୍ୟ ଜଣେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଭାରତୀୟ ଦାର୍ଶନିକ, ଶିକ୍ଷକ, ଅର୍ଥନୀତିଜ୍ଞ, ଲେଖକ ତଥା ଭାରତୀୟ ରାଜା ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ ମୌର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ପରାମର୍ଶଦାତା ଥିଲେ । ଏଥିରେ ସେ ଅନେକ ନୀତି କଥା କହିଥିଲେ । ଜଣେ ପୁରୁଷ ଏବଂ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦାଂପତ୍ୟ ଜୀବନରେ ଥିବା ଚିନ୍ତା ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ଅନେକ କଥା କହିଥିଲେ । ଏଥିସହିତ ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ସ୍ୱାମୀ-ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବୟସରେ କେତେ ପାଥର୍କ୍ୟ ରହିବା ଉଚିତ୍ । ଯଦି ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବୟସ ଅଧିକ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଅଛି ତେବେ ସେମାନେ କଦାପି ଖୁସି ହୋଇପାରିବେ ନାହିଁ , ଜାଣନ୍ତୁ ପାର୍ଥକ୍ୟ କ’ଣ?
ଚାଣକ୍ୟ ନୀତି ସ୍ୱାମୀ-ସ୍ତ୍ରୀ
ଚାଣକ୍ୟ ରାଜା ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ ମୌର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ପରାମର୍ଶଦାତା ଥିବା ସହ ପ୍ରସିନ୍ଧ ରାଜନୈତିକ ଗ୍ରନ୍ଥ ଅର୍ଥଶାସ୍ତ୍ର ଲେଖିଥିଲେ । ଯାହା କି ମୌର୍ଯ୍ୟ ସାମ୍ରାଜ୍ୟରେ କିପରି ଏକ ସଂଗଠିତ ରାଜ୍ୟ ଚଳାଇବାର ମୂଳଦୁଆ ପକାଇଲା । ଏହି ପୁସ୍ତକ ସାମୂହିକ ନୈତିକତାର ମୂଳଦୁଆ ପକାଇଥାଏ ଯାହା ଏକ ସମାଜକୁ ଏକତ୍ର କରିଥାଏ । ସେ ବିବାହ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଅନେକ କିଛି କହିଥିଲେ ଏବଂ ସେହିଭଳି ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ବିବାହ ଏକ ଆଦର୍ଶ ସାମାଜିକ ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ସଂର୍ପକ । ସେ ବିବାହକୁ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଅଭିଜ୍ଞତା ସହିତ ଯୋଡିଥିଲେ ଏବଂ ବିବାହ ପରି ସଂର୍ପକକୁ ସଫଳ କରିବା ପାଇଁ ଅନେକ ଉପାୟ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ ।
ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସ୍ୱାମୀ-ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକ ବୟସ ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ, କାରଣ ଅତ୍ୟଧିକ ବୟସ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଶାରୀରିକ ଦକ୍ଷ ଯୁବକ ପାଇଁ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ । ସମାନ ଯୁବତୀ ମଧ୍ୟ ଶାରୀରିକ ଭାବରେ ସକ୍ଷମ, ତେଣୁ ଦୁହେଁ ସେମାନଙ୍କର ଶାରୀରିକ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ କରିପାରିବେ । କିନ୍ତୁ ଯଦି ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ବୟସ ପତ୍ନୀଙ୍କ ବୟସ ଠାରୁ ବହୁତ ଅଧିକ, ତେବେ ଏପରି ପୁରୁଷ ବହୁତ ଦୁର୍ବଳ ବୋଲି ପ୍ରମାଣିତ କରିପାରେ, ସେଥିପାଇଁ ସେ ଜଣେ ଯୁବତୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ।
ନଚେତ୍ ସେ ନିଜ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ଖୁସି ରଖିବା ଏବଂ ତାଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ କରିବାରେ ସମର୍ଥ ହେବେ ନାହିଁ । ଚାଣକ୍ୟ ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଥିଲେ ଯେ, ଏହିପରି ପତ୍ନୀମାନେ ଅନ୍ୟ ପୁରୁଷଙ୍କ ପ୍ରତି ଆକର୍ଷିତ ହୋଇପାରନ୍ତି, ଯାହାକି ନିଜ ପୁରୁଷଙ୍କ ପାଇଁ ବିଷ ସଦୃଶ । ଯଦିଓ, ବୟସରେ କିଛି ସମାନତା ଥାଏ, ତେବେ ସ୍ୱାମୀ ଏବଂ ସ୍ତ୍ରୀ ପରସ୍ପରକୁ ଭଲ ଭାବରେ ବୁଝିପାରିବେ । ଭାବନା ଏବଂ ଜିନିଷକୁ ଭଲ ଭାବରେ ବୁଝିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହୁଅନ୍ତୁ, ଯେକୌଣସି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ କିମ୍ବା କୌଣସି ଜିନିଷକୁ ଦେଖିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଆଭିମୁଖ୍ୟ ସମାନ ହେବ ଏବଂ ଏହିପରି ସ୍ୱାମୀ-ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଝଗଡା ପାଇଁ କମ୍ ପରିସର ଅଛି ।
ଚାଣକ୍ୟ ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଜଣେ ସ୍ୱାମୀ-ସ୍ତ୍ରୀ ସର୍ବଦା ପରସ୍ପରକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବା ଉଚିତ୍ କି ସେ ବୟସରେ ବୟସ୍କ କିମ୍ବା ସାନ ହୁଅନ୍ତୁ, ଯଦିଓ ସେ ତାଙ୍କ ଜୀବନ ସାଥୀ, ତେବେ ଜଣେ ସ୍ୱାମୀ ମଧ୍ୟ ନିଜ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ମାନ କରିବା ଉଚିତ୍ ଏବଂ ଜଣେ ପତ୍ନୀ ମଧ୍ୟ ପରସ୍ପରକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବା ଉଚିତ୍ । ସ୍ୱାମୀଙ୍କୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ମାନ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ ଏବଂ ଉଭୟ ପରସ୍ପର ସହିତ ଖୁସିରେ ବଂଚିବା ଏବଂ ପରସ୍ପରର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ବୁଝିବା ଉଚିତ୍ ।
ସେଥିପାଇଁ ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ବୟସଠାରୁ ବହୁ ବର୍ଷ ବୟସ୍କ ପୁଅକୁ କେବେବି ବିବାହ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ, ଜଣେ ସାଧାରଣ ବା ନିଜ ବୟସ ଠାରୁ କିଛି ବର୍ଷ ବଡ ପୁଅ କିମ୍ବା ଝିଅକୁ ବିବାହ କରିବା ଉଚିତ୍ । ଅଧିକ ବୟସ ବ୍ୟବଧାନ ରହିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । ଏହା କେବଳ ସ୍ୱାମୀ ଏବଂ ସ୍ତ୍ରୀର ଶାରୀରିକ ଏବଂ ମାନସିକ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ କରିବ ନାହିଁ, ବରଂ ଅନେକ ଜିନିଷ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ଭିନ୍ନ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ରହିବ । ଯେଉଁଥିପାଇଁ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମତଭେଦର ସମ୍ଭାବନା ବଢିଥାଏ ।
