ପ୍ରଭୂ ରାମଙ୍କ ଭଉଣୀର କାହାଣୀ: ମର୍ଯ୍ୟାଦା ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ରାମଙ୍କ ଗୁଣ, ପିତାଙ୍କ ପ୍ରତିଜ୍ଞା ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କ ନିର୍ବାସନ ସମେତ ବିଭିନ୍ନ ଘଟଣା ରାମାୟଣରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି । ଏଥିରେ ପ୍ରଭୁ ରାମଙ୍କ ପରିବାରର ସମସ୍ତ ସଦସ୍ୟ, ନିର୍ବାସନ ସମୟରେ ସେ ଯେଉଁ ଲୋକଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ, ଲଙ୍କାକୁ ପରାସ୍ତ କରିବା ପରି ତାଙ୍କ ଜୀବନର ସମସ୍ତ ଘଟଣା ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି । କିନ୍ତୁ ପ୍ରଭୁ ରାମଙ୍କ ଜୀବନ ସହିତ ଜଡିତ ଗୋଟିଏ ଚରିତ୍ର ଅଛି ଯାହା ବିଷୟରେ ଖୁବକମ୍ ଲୋକ ଜାଣନ୍ତି । କିମ୍ବା ରାମାୟଣରେ ଏହି ଚରିତ୍ର ବିଷୟରେ କୌଣସି ଉଲ୍ଲେଖ ନାହିଁ । ଏହି ଚରିତ୍ରଟି ହେଉଛି ପ୍ରଭୂ ରାମଙ୍କ ବଡ଼ ଭଉଣୀ ଶାନ୍ତା । ରାଜା ଦଶରଥଙ୍କ ଏକମାତ୍ର ଝିଅ ଶାନ୍ତାଙ୍କ ବିଷୟରେ କିଛି କାହାଣୀ ପ୍ରଚଳିତ ଅଛି । ଆସନ୍ତୁ ଜାଣନ୍ତୁ… ।
କୌଶଲ୍ୟା ଏକ ଝିଅ ଜନ୍ମ ଦେଇଥିଲେ
ପୁରାଣ ଅନୁଯାୟୀ, ରାଜା ଦଶରଥଙ୍କର ତିନୋଟି ରାଣୀ ଥିଲେ । ପ୍ରଥମ ରାଣୀ କୌଶଲ୍ୟା, ଦ୍ୱିତୀୟ ରାଣୀ ସୁମିତ୍ରା ଏବଂ ତୃତୀୟ ରାଣୀ କୈକେଇ ଥିଲେ । ପ୍ରଭୁ ରାମ ରାଣୀ କୌଶଲ୍ୟାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ରାମଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ ମା କୌଶଲ୍ୟା ଏକ ଝିଅ ଶାନ୍ତିଙ୍କୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଥିଲେ । ଶାନ୍ତି ଚାରି ଭାଇଙ୍କ ଠାରୁ ବଡ଼ ଥିଲେ ଏବଂ କଳା ଏବଂ ହସ୍ତଶିଳ୍ପରେ ପାରଙ୍ଗମ ଥିଲେ । ଶାନ୍ତା ମଧ୍ୟ ବହୁତ ସୁନ୍ଦର ଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଶାନ୍ତିଙ୍କୁ ନେଇ ରାମାୟଣରେ ଉଲ୍ଲେଖ ନହେବା ପଛରେ ଏକ ବିଶେଷ କାରଣ ଥିଲା ।
.. ସେଥିପାଇଁ ଶାନ୍ତି ବିଷୟରେ କୌଣସି ଉଲ୍ଲେଖ ନାହିଁ
ପ୍ରକୃତରେ, ରାଜା ଦଶରଥଙ୍କ ଝିଅ ଶାନ୍ତି ଏବଂ ରାଣୀ କୌଶଲ୍ୟା ତାଙ୍କ ପରିବାର ସହିତ ଅଧିକ ସମୟ ରହିଲେ ନାହିଁ । ଏହି କାରଣରୁ, ରାମାୟଣରେ ତାଙ୍କ ବିଷୟରେ କୌଣସି ଉଲ୍ଲେଖ ନାହିଁ । ଏହା ପଛରେ ମଧ୍ୟ ଏକ କାରଣ ଅଛି । କାହାଣୀ ଅନୁଯାୟୀ, ରାଣୀ କୌଶଲ୍ୟାଙ୍କ ବଡ଼ ଭଉଣୀ ବର୍ଷିଣୀ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ନିଃସନ୍ତାନ ଥିଲେ । ଶାନ୍ତି ଜନ୍ମ ପରେ ସେ ଥରେ ତାଙ୍କ ଭଉଣୀ କୌଶଲ୍ୟାଙ୍କୁ ଭେଟିବାକୁ ଆସିଥିଲେ । ତା’ପରେ ସେ ଶାନ୍ତିକୁ ଚାହିଁ କହିଲା ଯେ ଝିଅଟି ବହୁତ ସୁନ୍ଦର, ସେ ତାଙ୍କୁ ପୋଷ୍ୟ ସନ୍ତାନ ଭାବେ ନେବେ । ଏହି ବାକ୍ୟ ଶୁଣି ରାଜା ଦଶରଥ ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଝିଅକୁ ପୋଷ୍ୟ ସନ୍ତାନ ଭାବରେ ଦେବେ ବୋଲି ପ୍ରତିଶୃତି ଦେଇଥିଲେ । ରଘୁକୁଳ ସର୍ବଦା ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଥିଲେ ଯେ ‘ପ୍ରାଣ ଯାଏ ମଗର ବଚନ ନଯାଏ’ ତେଣୁ ରାଜା ଦାଶରଥ ତାଙ୍କ ପ୍ରତିଜ୍ଞା ପାଳନ କରି ତାଙ୍କ ଝିଅକୁ ପୋଷ୍ୟ ସନ୍ତାନ ଭାବେ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।
ଆସନ୍ତୁ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବା ଯେ, ତାଙ୍କ ପ୍ରତିଜ୍ଞା ପାଳନ କରିବାକୁ ପ୍ରଭୁ ରାମଙ୍କୁ ୧୪ ବର୍ଷ ନିର୍ବାସନରେ ବିତାଇବାକୁ ପଡିଲା । ପିତା ଦଶରଥ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ରାଣୀ କୈଇକେଇଙ୍କୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ ଯେ ସେ ଯେକୌଣସି ସମୟରେ ତାଙ୍କୁ ଦୁଇଟି ବର ମାଗିବେ ଏବଂ ଏହାର ଫାଇଦା ଉଠାଇ କୈକେଇ ରାମଙ୍କ ନିର୍ବାସନ ଏବଂ ପୁଅ ଭାରତ ପାଇଁ ସିଂହାସନ ମାଗିଥିଲେ ।
ଶୃଙ୍ଗୀ ଋଷିଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ
କାହାଣୀ ଅନୁଯାୟୀ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ରାମଙ୍କ ବଡ ଭଉଣୀ ଶୃଙ୍ଗୀ ଋଷିଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର କୁଲୁରେ ଶୃଙ୍ଗୀ ଋଷିିଙ୍କ ଏକ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟ ଅଛି ଯେଉଁଠାରେ ୠଷି ଶୃଙ୍ଗୀ ଏବଂ ରାମଙ୍କ ଭଉଣୀ ଶାନ୍ତିଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ ।
(ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ: ଏଠାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ସୂଚନା ସାଧାରଣ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ସୂଚନା ଉପରେ ଆଧାରିତ ।)
