navaratri:ନବରାତ୍ରୀ ପ୍ରଥମ ଦିନ ପୂଜା: ନବରାତ୍ରିର ୯ ଦିନରେ ମା’ ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ୯ ରୂପକୁ ପୂଜା କରାଯାଏ । ନବରାତ୍ରୀର ପ୍ରଥମ ଦିନ ମା’ ଶୋଳପୁତ୍ରୀଙ୍କୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରାଯାଇଛି । ମାତା ଶୋଳପୁତ୍ରୀ ହେଉଛନ୍ତି ହିମାଳୟଙ୍କ ଝିଅ । ମା’ ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ୯ ଟି ସ୍ୱରୂପ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ଜୀବନ ବଞ୍ଚାଇବା ଶିଖାଏ । ଶିଳର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ପଥର କିମ୍ବା ପର୍ବତ । ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ମା’ ଶୋଳପୁତ୍ରୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ମା ଶୋଳପୁତ୍ରୀଙ୍କ ନାମ ପରି ଜୀବନରେ ସ୍ଥିର ରହନ୍ତି । ଆମର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ, ଜୀବନରେ ଦୃଢ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ, ଯାହାକୁ ଆମେ ମା’ ଶୋଳପୁତ୍ରୀ ପୂଜାରୁ ପାଇଥାଉ ।
ମା’ ଶୋଳପୁତ୍ର୍ରୀ କଥା
ଜ୍ୟୋତିଷ ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ମା’ ଶୋଳପୁତ୍ରୀଙ୍କ ବାହାନ ହେଉଛି ବୃଷଭ ବା ଷଣ୍ଢ । ମାତା ଶୋଳପୁତ୍ରୀ ହେଉଛନ୍ତି ହିମାଳୟରାଜ ପାର୍ବତଙ୍କ ଝିଅ । ଏହା ପଛରେ ଥିବା କାହାଣୀ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା । ଥରେ ପ୍ରଜାପତି ଦକ୍ଷ (ସତୀଙ୍କ ପିତା) ଯୋଗ ସମୟରେ ଭଗବାନ ଶିବ ଏବଂ ସତୀ ବ୍ୟତୀତ ସମସ୍ତ ଦେବତାଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସତୀ ବିନା ନିମନ୍ତ୍ରଣରେ ଯଜ୍ଞକୁ ଯିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଥିଲେ । ଭଗବାନ ଶିବ ସେମାନଙ୍କୁ ବୁଝାଇଥିଲେ ଯେ ଏହିପରି ବିନା ନିମନ୍ତ୍ରଣରେ ସେଠାକୁ ଯିବା ଠିକ୍ ନୁହେଁ । କିନ୍ତୁ ସତୀ ଏଥିରେ ରାଜି ହୋଇନଥିଲେ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଭଗବାନ ଶିବ ସତୀଙ୍କ ଜିଦକୁ ଦେଖି ତାଙ୍କୁ ଯିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଥିଲେ ।
ନିମନ୍ତ୍ରଣ ବିନା ସତୀ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ଯଜ୍ଞ ସ୍ଥାନରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା । ସେଠାରେ ସତୀଙ୍କୁ ଖରାପ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିଲା । ସେଠାରେ ସତୀ ତାଙ୍କ ମା’ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କାହା ସହିତ ଠିକ୍ କଥା ହୋଇନଥିଲେ । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ ସତୀଙ୍କ ଭଉଣୀମାନେ ମଧ୍ୟ ଯଜ୍ଞରେ ତାଙ୍କୁ ପରିହାସ କରିଥିଲେ । ସତୀ ଏପରି କଠୋର ଆଚରଣ ଏବଂ ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ପ୍ରତି ଅପମାନକୁ ସହ୍ୟ କରିପାରିଲା ନାହିଁ ଏବଂ କ୍ରୋଧରେ ସେ ଯଜ୍ଞରେ ନିଜକୁ ଭସ୍ମ କରିଦେଲା । ଭଗବାନ ଶିବ ଏହି ଖବର ପାଇବା ମାତ୍ରେ ସେ ନିଜର ଗଣମାନଙ୍କୁ ଦକ୍ଷ ସ୍ଥାନକୁ ପଠାଇ ଯଜ୍ଞକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେଲେ । ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ପରବର୍ତ୍ତୀ ଜନ୍ମରେ ସତୀ ହିମାଳୟଙ୍କ ଝିଅ ଭାବରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ଶୋଳପୁତ୍ରୀ ନାମ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ତେଣୁ ନବରାତ୍ରୀଙ୍କ ଆଗରେ ମା’ ଶୋଳପୁତ୍ରୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ ।
ମାତା ଶୋଳପୁତ୍ରୀଙ୍କ ପ୍ରିୟ ରଙ୍ଗ
ଜ୍ୟୋତିଷ ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ଧଳା ରଙ୍ଗ ମାତା ଶୋଳପୁତ୍ରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରିୟ ଅଟେ । ତେଣୁ, ପୂଜା ସମୟରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଧଳା ରଙ୍ଗର ଜିନିଷ ଭୋଗ ଦିଆଯାଏ । ପୂଜାରେ ଧଳା ରଙ୍ଗର ଫୁଲ ଦିଆଯାଏ । ପୂଜା ସମୟରେ ଧଳା ରଙ୍ଗର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବା ଲାଭଦାୟକ ଅଟେ । ଏହି ଦିନ ଜୀବନରେ ଥିବା ସମସ୍ୟାରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବା ପାଇଁ ଲବଙ୍ଗ, ସୁପାରି ଏବଂ ମିଶ୍ରିକୁ ଏକ ପାନପତ୍ରରେ ରଖି ଅର୍ପଣ କରିବା ଦ୍ୱାରା ସମସ୍ତ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ହୋଇଥାଏ ।
(ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ: ଏଠାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ସୂଚନା ସାଧାରଣ ଅନୁମାନ ଏବଂ ସୂଚନା ଉପରେ ଆଧାରିତ ।)