Pitru Paksha: ପିତୃପକ୍ଷ ୨୦୨୪: ପିତୃପକ୍ଷ ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଦେବାର ସମୟ । ପିତୃପକ୍ଷର ୧୫ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଲୋକମାନେ ତାଙ୍କ ପରଲୋକଗତ ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କ ପାଇଁ ଶ୍ରାଦ୍ଧ, ପିଣ୍ଡ ଦାନ ଏବଂ ତର୍ପଣ ଭଳି ରୀତିନୀତି କରନ୍ତି । ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ପିତୃପକ୍ଷ ସମୟରେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ କଲେ ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କ ଆତ୍ମା ଶାନ୍ତି ପାଇଥାଏ ଏବଂ ସେମାନେ ମୋକ୍ଷ ପାଆନ୍ତି ।
ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବୁ ଯେ, ପିତୃପକ୍ଷ ୧୮ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୪ ରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ଏବଂ ୨ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବ । ବାସ୍ତବରେ, ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କ ଆତ୍ମାର ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ରୀତିନୀତି କରାଯାଏ, ଯେଉଁଥିରୁ ପିଣ୍ଡ ଦାନ, ତର୍ପଣ ଏବଂ ଶ୍ରାଦ୍ଧ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ପିତୃପୁରୁଷମାନେ ସେମାନଙ୍କ ବଂଶଧରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ଏହି ରୀତିନୀତିରେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହୁଅନ୍ତି ଏବଂ ଆଶୀର୍ବାଦ ଦିଅନ୍ତି ।
ସାଧାରଣତଃ ଲୋକମାନେ ପିଣ୍ଡ ଦାନ, ଶ୍ରାଦ୍ଧ ଏବଂ ତର୍ପଣଙ୍କୁ ସମାନ ବୋଲି ଭାବନ୍ତି, କାରଣ ଏହି ତିନିଟି କାର୍ଯ୍ୟ ପିତୃପକ୍ଷ ସମୟରେ କରାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ଏହି ତିନୋଟି ଜିନିଷ ସମାନ ନୁହେଁ ଏବଂ ତାଙ୍କର ପଦ୍ଧତି ମଧ୍ୟ ଭିନ୍ନ ଅଟେ । ତେଣୁ, ତର୍ପଣ, ପିଣ୍ଡ ଦାନ ଏବଂ ଶ୍ରାଦ୍ଧଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ କ’ଣ ଏବଂ ଏହି ତିନୋଟି କିପରି ଭିନ୍ନ- ଜାଣନ୍ତୁ ।
ତର୍ପଣ କ’ଣ?
ଜ୍ୟୋତିଷଙ୍କ ମତ ଅନୁଯାୟୀ, ତର୍ପଣ ଅର୍ଥ ଜଳ ଅପର୍ଣ କରିବା । ତର୍ପଣ କରିବା ସମୟରେ ପାଣି, କ୍ଷୀର, ତେଲ ଏବଂ କୁଶ ପୂବର୍ପୁରୁଷମାନଙ୍କୁ ଦିଆଯାଏ । ଏହା ପୂବର୍ପୁରୁଷମାନଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରେ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ । ପିତୃପକ୍ଷ ସମୟରେ ଆପଣ ଏହାକୁ ଯେକୌଣସି ଦିନ କରିପାରିବେ । ତର୍ପଣ ବିଧିରେ ତିଲ ମିଶ୍ରିତ ପାଣି ଅର୍ପଣ କରି ପୂର୍ବପୁରୁଷ, ଦେବତା ଏବଂ ସାଧୁମାନନେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହୁଅନ୍ତି ।
ପିଣ୍ଡ ଦାନ କ’ଣ?
ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କ ମୋକ୍ଷ ପାଇବା ପାଇଁ ପିଣ୍ଡ ଦାନକୁ ସବୁଠାରୁ ସରଳ ଏବଂ ସହଜ ଉପାୟ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ପିଣ୍ଡ ଦାନ ଅର୍ଥ ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କୁ ଭୋଜନ ପ୍ରଦାନ କରିବା । ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କ ଆତ୍ମାକୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଦେବାର ଏହା ଏକ ରୀତିନୀତି ଅଟେ । ପିଣ୍ଡଦାନ୍ ମଧ୍ୟ ଏଥିପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ ଯେ, ପିତୃପୁରୁଷମାନେ ସେମାନଙ୍କର ମୋହ-ମାୟା ଛାଡି ସେମାନଙ୍କର ପରବର୍ତ୍ତୀ ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ କରିପାରିବେ ।
ଯଦିଓ ପିଣ୍ଡ ଦାନ ଅର୍ପଣ ପାଇଁ ଦେଶରେ ଅନେକ ପବିତ୍ର ସ୍ଥାନ ଅଛି, କିନ୍ତୁ ବିହାରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଗୟା ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କୁ ପିଣ୍ଡ ଦାନ ଅର୍ପଣ ପାଇଁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଗୟା, ହରିଦ୍ୱାର, ଜଗନ୍ନାଥଧାମ ପୁରୀ, କୁରୁକ୍ଷେତ୍ର, ଚିତ୍ରକୋଟ, ପୁଷ୍କର ଇତ୍ୟାଦି ସ୍ଥାନରେ ଲୋକମାନେ ରୀତିନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ବ୍ରାହ୍ମଣମାନଙ୍କ ଠାରୁ ପିଣ୍ଡ ଦାନ କରନ୍ତି ।
ଶ୍ରାଦ୍ଧ କ’ଣ?
ପିତୃପକ୍ଷ ସମୟରେ କରାଯାଇଥିବା ଶ୍ରାଦ୍ଧ ରୀତିନୀତି ଏକ ବିସ୍ତୃତ ରୀତିନୀତି ଅଟେ । ଏହାକୁ ପୂର୍ବପୁରୁଷମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମୋକ୍ଷର ପଥ କୁହାଯାଏ । ଏଥିରେ ବ୍ରାହ୍ମଣମାନେ ପିଣ୍ଡଦାନ, ହୋମ, ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ଦାନ ପରି ରୀତିନୀତି କରନ୍ତି । ଶ୍ରାଦ୍ଧକର୍ମକୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନୀତିନିୟମରେ ପାଳନ କରିବାକୁ ପଡିବ । ଏଥିରେ ପଂଚାବଲି ରହିଥାଏ, ଯେଉଁଥିରେ ଗାଈ, କାଉ, କୁକୁର, ଦେବତା ଏବଂ ପିଂପୁଡ଼ିକୁ ଖାଦ୍ୟ ଦିଆଯାଏ ।
ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ: ଏଠାରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ସୂଚନା କେବଳ ଅନୁମାନ ଏବଂ ସୂଚନା ଉପରେ ଆଧାରିତ । କୌଣସି ସୂଚନା କିମ୍ବା ବିଶ୍ୱାସକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ସଂପୃକ୍ତ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ସହିତ ପରାମର୍ଶ କରନ୍ତୁ ।
