ଗଣେଶ ପୂଜା: ସାଧାରଣତଃ ସମସ୍ତଙ୍କ ମନରେ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଙ୍କି ମାରୁଛି ଯେ, ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ ପାଳନ କରାଯାଏ, କାହିଁକି ପଞ୍ଚମୀ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ଦିନ ନୁହେଁ? ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ମହାଦେବ ଗଣେଶଙ୍କୁ ଚତୁର୍ଥୀର ପ୍ରଭୁ କରିଥିଲେ ।
ଦେବଦେବ ମହାଦେବ ଖୁସି ହୋଇ ତାଙ୍କ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ବୀର, ସବୁଠାରୁ ବୁଦ୍ଧିମାନ ପୁଅ ଗଜାନନଙ୍କୁ ଅନେକ ବର ପ୍ରଦାନ କରି କହିଥିଲେ ଯେ ବାଧା-ବିଘ୍ନକୁ ନାଶ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଆପଣଙ୍କ ନାମ ସର୍ବାଧିକ ହେବ । ତୁମକୁ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ପୂଜା କରାଯିବ ଏବଂ ତୁମେ ସମସ୍ତ ଗୁଣର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ପଦ ମଧ୍ୟ ପାଇବ, ସେଥିପାଇଁ ଗଣେଶଙ୍କର ଗୋଟିଏ ନାମ ବିଘ୍ନହର୍ତ୍ତା ଅଟେ ।
ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ ପାଳନ ହୁଏ, ପଞ୍ଚମୀ କାହିଁକି ହୁଏନି?
ସାଧାରଣତଃ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି ଯେ, କେବଳ ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ କାହିଁକି ପାଳନ କରାଯାଏ, ପଞ୍ଚାମି କାହିଁକି ପାଳନ କରାଯାଏ ନାହିଁ? ବାସ୍ତବରେ ମହାଦେବ ଗଣେଶଙ୍କୁ ଚତୁର୍ଥୀର ପ୍ରଭୁ କରିଥିଲେ, ତେଣୁ ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ ପାଳନ ହେଉଛି । ଭଗବାନ ଶିବ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ ଦିନ ଅତି ଭକ୍ତି ସହକାରେ ଗଣେଶଙ୍କୁ ଖୁସି କରିବା ଲାଗି ବ୍ରତ, ଉପାସନା, ପୂଜା ଏବଂ ଗଣେଶ ଗାନ କଲେ ବାଧା-ବିଘ୍ନ ସବୁଦିନ ପାଇଁ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପନ୍ନ ହୁଏ ।
ଭାଦ୍ରବ ମାସର ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷ ଚତୁର୍ଥୀରେ ପୂଜା କରାଯାଏ
ଚତୁର୍ଥୀରେ ଗଣେଶଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବାକୁ, ବିଶେଷକରି ମହିଳାମାନେ ବ୍ରତ କରନ୍ତି ଏବଂ ପୂଜା କରନ୍ତି । ଗଣେଶ ପୁରାଣରେ, ଭାଦ୍ରବ ମାସର ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷରେ ଚତୁର୍ଥୀରେ ମଧ୍ୟାହ୍ଣରେ ଭଗବାନ ଗଣେଶଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବାକୁ କୁହାଯାଇଛି । କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁଯାୟୀ ପାର୍ବତୀ ମହାଗଣେଶ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ କରିଥିଲେ । ଏହି ଦିନ ଗଣପତିଙ୍କର ପ୍ରକାଶ୍ୟ ଦିବସ ।
ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାସର ଚତୁର୍ଥୀରେ ଦାନ ଅଲଗା ଅଟେ
ଚୈତ୍ର ମାସର ଚତୁର୍ଥୀରେ ଗଣେଶଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ଏବଂ ଜଣେ ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କୁ ଦକ୍ଷୀଣା ଦେବା ଉଚିତ । ଏଥିରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଶ୍ରୀ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ସୁଖଦଃ ଦୁନିଆକୁ ଯାଆନ୍ତି । ବୈଶାଖ ଚତୁର୍ଥୀରେ ଗଣେଶଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ପରେ ଜଣେ ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କୁ ଏକ ଶଙ୍ଖ ଦାନ କରିବା ଉଚିତ୍ । ଏଭଳି କଲେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଅନେକ ଯୁଗ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୁଖ ପାଇଥାଏ । ଜ୍ୟୋଷ୍ଠ ଚତୁର୍ଥୀରେ ଗଣେଶଙ୍କୁ ଧ୍ୟାନ କରୁଥିବାବେଳେ ଜଣେ ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କୁ ଫଳ ଦାନ କରିବା ଉଚିତ । ଏଭଳି କଲେ ପାପଗୁଡ଼ିକୁ ନଷ୍ଟ ହେବ ଓ ଜଣେ ସ୍ୱର୍ଗରେ ପହଁଚିପାରେ । ସତୀ ବ୍ରତ ନାମକ ଅନ୍ୟ ଏକ ବ୍ରତ ମଧ୍ୟ ଏହି ତାରିଖରେ ହୋଇଥାଏ । ଯଦି ଏହି ବ୍ରତ ଜଣେ ମହିଳାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥାଏ, ତେବେ ସେ ସାରା ଜୀବନ ତାଙ୍କ ଶାଶୁ ଘରେ ସୁଖ-ଶାନ୍ତି ପାଇଥାନ୍ତି ।
ଏହିପରି ଭାବରେ ଚତୁର୍ଥୀ ପୂଜା କରାଯାଏ
ଗଣେଶ ପୂଜାରେ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ଭଗବାନ ଗଣେଶଙ୍କୁ ସ୍ନାନ କରାଯିବା ଏବଂ ତାଙ୍କର ଅନନ୍ତ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ । ଭୋଗରେ ଦେଶୀ ଘିଅର ମୋଦକ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍ । ସେମାନଙ୍କୁ ଫଳରେ ଜାମୁକୋଳି ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇପାରେ । ଦୁର୍ବାର ଏକ ମାଳ ପିନ୍ଧନ୍ତୁ କିମ୍ବା ତାଙ୍କ ଉପରେ ଦୁର୍ବା ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ । ପୂଜାରେ ଗଣେଶ ସହସ୍ରନାମ୍ ପାଠ କରନ୍ତୁ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଓମ୍ ଗଙ୍ଗା ଗଣପତି ନମଃଙ୍କୁ ୧୦୮ ଥର ଜପ କରିପାରିବେ ।
